इटहरी– इटहरी उपमहानगरपालिकाले भदौ ११ गतेदेखी लागू हुनेगरी राजमार्गमा पार्किङ गर्ने सिटी सफारीबाट शुल्क लिन सुरु गर्‍यो। त्यसको विरोधमा उपमहानगर कार्यालयअगाडि सिटी सफारी चालकले आन्दोलन गरे। आफूहरुले कतै पार्किङ गर्ने स्थान पनि नपाएको तर दैनिक १५ देखि ३० रुपैयाँ बुझाउनुपरेको उनीहरुको भनाइ थियो।

त्यही भिडको बीचमा थिए सन्तोष कटुवाल। झापा विर्तामोड घर भएका उनी ६ महिनादेखि इटहरीमा सफारी चलाउने काम गर्छन्। ४ वर्ष साउदी र ३ वर्ष मलेसियामा काम गरेर ८ महिनाअघि मात्र  नेपाल फर्किएका हुन्। यता उनी बेरोजगार बने। नेपालमै केही गर्ने तर विदेश नजाने मानसिकतामा थिए उनी। 

त्यसै क्रममा उनले इटहरीमै फास्टफुड होटल खोले। सुरुमा राम्रौ व्यापार हुँदै थियो। २ लाख ५० हजार लगानी गरेर होटल खोलेका उनले पछि १ लाख ५० हजारमा होटल नै बिक्री गरे। उनीसँग होटल बिक्रीबाट प्राप्त रकमबाहेक अरु थिएन। फेरि पनि विदेश जाने सोच उनमा पलाएन। आफन्तसँग ऋण मागेरै भए पनि सफारी किनेर चलाउने निर्णयमा पुगे। ३ लाख ५० हजारमा सफारी खरिद गरे। 

सुरुमा सफारीबाट पनि राम्रै कमाइ भयो। गुजारा चलाउन समस्या हुन छाड्यो। 

मासिक ३५ सय भाडा तिरेर श्रीमती र दुई छोरीको साथ इटहरी बस्छन् उनी। बाबुको मृत्यु हुँदा भेट्न नपाएपछि विदेश नर्कजतिकै लाग्यो उनलाई। कतिसम्म भने विदेशबाट नेपाल आएलगत्तै पासपोर्ट च्यातेर फ्याकेको उनी सुनाउँछन्। ‘अब त्यो नरकमा जान्न भन्दै पासपोर्ट फ्याँकिदिए,’ उनी भन्छन्, ‘नेपालमै केही गरौं भन्ने लागेको थियो। तर यो राज्यले गरिखान नदिने रहेछ। कहिले रोकेकै ठाउँमा आएर चक्काको हावा खोलिदिन्छ। कहिले मनपरी कर लिन्छ।’ 

बजारभरि सबैतिर नो पार्किङ मात्र भएकोले पार्किङमा समस्या भएको उनी सुनाउँछन्। तर अहिले उपमहानगरले पार्किङकै शुल्क लिने गरेकोमा उनी दु:खी छन्।  

उनको जस्तै समस्या छ राधाकृष्ण अधिकारीको पनि। १० महिना अघिमात्र उनी वैदेशिक रोजगारबाट नेपाल फर्किएका हुन्। युएईको दुबईमा ९ वर्ष काम गरेर उनी नेपालमैं पसिना बगाउने सोच बनाएर फर्किए। भन्नेबित्तिकै रोजगारी पाएनन्। उनको साथी सर्कल छुटिसकेको थियो। नभन्दै उनलाई पनि सिटी सफारी चलाउँदा कमाइ हुने विश्वास पलायो। 

४ लाखमा सफारी किने। दैनिक १ हजारदेखि २ हजारसम्म कमाइ भएकै थियो। तर सरकारी नीतिले उनलाई वाक्क बनाइसकेको छ। ‘कहिले दर्ता नभई चलाउने पाइने भन्छ। कहिले दर्ता बिना चलाउन पाइँदैन भन्छ। कहिले चोकमा कुदाउन पाइन्दैन भन्छ कहिले पाइन्छ भन्छ। हामीले के मान्ने के नमान्ने,’ उनले दिग्दारी पोखे, ‘कतै पार्किङ गर्ने ठाउँ छैन तर शुल्क लिन थालिसक्यो। विदेश नगई नेपालमै केही गरौं भनेर यसरी काम थालियो तर सरकारले किन यसरी सताउँछ?'

बिरामी बोकेर हिँडेका बेला, परीक्षार्थी बोकेका बेला बाटोमा रोकेर कर उठाउने गरेको उनले सुनाए। 

बिना कारण र प्रयोजन उपमहानगरले पैसा असुल्ने र श्रमजीवीलाई सताउने गरेको सफारी चालकहरुले गुनासो गरिरहेका छन्। इटहरी ४ स्थित वडा कार्यलयमा गएर उनीहरुले शुल्क फिर्ता लिनको लागि निवेदन समेत दिइसकेका छन्। 

आफूहरु मारमा पर्दा श्रमिक संगठनदेखि सफारी चालक संघले समेत बेवास्ता गरेको सफारी चालक मनोज केसी बताउँछन्। 'केही गरौं र परिवार पालौं भन्ने लागेर रिक्सा किनियो तर ४ महिनामै यसरी दु:ख दिने काम भएको छ,' उनी भन्छन्। 

इटहरी उपमहानगरले पाथिभरा कन्सट्रक्सनलाई शुल्क उठाउने ठेक्काको जिम्मा दिएको छ। कम्पनीले बिल नै बनाएर पैसा उठाउन सुरु गरिसकेको छ। दैनिक पार्किङ तथा सरसफाइबापत भनेर शुल्क उठाउने गरिएको हो। त्यसैको विरुद्धमा सिटी सफारी चालकहरु आन्दोलित बनेका हुन्। 

इटहरी उपमहानगरपालिकाको आफ्नै पार्किङ स्थल भने छैन। पूर्वपश्चिम राजमार्ग र कोसी राजमार्गमा रोकिएका सफारीबाट शुल्क उठाउन थालिएको हो। सरसफाइका लागि वेस्ट म्यानेजमेन्ट कम्पनीसँग सम्झौता भइसकेको छ।