काठमाडौं- स्मार्टफोनहरुले मानिसको जिवनमा प्रवेश पाएको धेरै समय भएको छैन। तर छोटो समयमा नै मानिसको अभिन्न अंगका रुपमा स्थान बनाइसकेको छ मोबाइलले। 

स्मार्टफोनको अपरेटिङ सिस्टमका रुपमा एन्ड्रोयड र आइओएसले मानिसका हरेक काममा सघाइरहेका छन। एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताहरुले एउटै कुरामा आइओएस प्रयोगकर्ताहरुलाई जिस्काउन सक्छन् कि उनीहरुको स्मार्टफोन कसरी विभिन्न ब्राण्डका स्मार्टफोनसँग कनेक्ट गर्न सजिलो छ भनेर। मूल्यका विषयमा पनि एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताहरु आफूलाई भाग्यमानी नै ठान्छन्। 

आईओएस प्रयोगकर्ताहरुले आफूलाई नयाँ प्रविधिको प्रयोगका विषयमा विशिष्ट ठान्छन्। आइओएसलाई सोही कारण पनि ‘लिडर अफ् ईन्नोभेसन’ भनी विश्वमा परिचित गराइएको छ। तर दुवैखालका स्मार्टफोनहरुको आ-आफ्नै विशिष्टता छन् भने विश्व बजारमा सोही अनुसारको बजार लिएका छन्। हाम्रो उद्देश्य भने कस्ता खालका स्मार्टफोनका प्रयोगकर्ताले बानी व्यहोरामा पनि परिवर्तन ल्याइरहेका छन भन्ने हो। एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताका बारेमा केही चाखलाग्दा तथ्यहरु राखेका छौँ। 

१. एन्ड्रोयड फोनको ८५ प्रतिशत बजार हिस्सा
सामान्य रुपमा हामीले एन्ड्रोयड र आईओएसका प्रयोगकर्ताहरु विश्व बजारमा प्रतिस्पर्धी नै भएको अनुमान गर्न सक्छौं। तर उक्त अनुमान बिल्कुलै गलत हो। एन्ड्रोयडले स्मार्टफोनको विश्वबजारमा ८४ दशमलव ८ प्रतिशत बजार सेयर ओगटेको छ भने साढे २ अर्ब प्रयोगकर्ताहरु रहेका छन्। यो पक्कै पनि ठुलो संख्या हो र यसको कारण एन्ड्रोयड उत्पादन गर्ने कम्पनीहरु धेरै हुनु पनि हो। सामसुङ, हुवावे, साओमी, ओप्पो, नोकिया, एचटीसी, मोटोरोला, सोनी, एलजीलगायत थुप्रै बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरुले आफ्ना उत्पादनहरु मार्फत विश्व बजारमा प्रतिस्पर्धा गरिरहेका छन्। आईओएस भने एप्पलका उत्पादनहरुमा मात्र उपलब्ध छ र बिना प्रतिस्पर्धी एक्लो बादशाहका रुपमा अगाडि बढिरहेको छ। 

२. पश्चिमा मुलुकभन्दा पूर्वी मुलुकहरुमा बढी लोकप्रिय एन्ड्रोयड
विश्व बजारमा ८५ प्रतिशत बजार ओगटेको भएपनि एन्ड्रोयड फोनको प्रयोग पश्चिमा देशहरुमा भन्दा पूर्वी देशहरुमा बढी प्रयोगमा रहेको छ। सबैभन्दा धेरै जनसंख्या भएको मुलुक चीनमा कुल जनसंख्याको ७६ दशमलव ४ प्रतिशतले एन्ड्रोयड स्मार्टफोन प्रयोग गर्छन्। आईओएस अपरेटिङ सिस्टमले चीनले लोकप्रियता कमाउन सकेको छैन। पछिल्लो समय भारतले पनि एन्ड्रोयड उत्पादनमा फड्को मारेका छ भने प्रयोगकर्ता पनि बढ्दै गएका छन्। 

३. मोबाइलमा कम समय खर्च गर्छन् एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ता 
आईफोन प्रयोगकर्ता भन्दा एन्ड्रोयड फोन प्रयोकर्ताले स्मार्टफोनमा कम समय खर्च गर्ने गरेका छन्। आईफोन प्रयोगकर्ताले एक महिनामा औसत ६४ घन्टा खर्च गर्दछन भने एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताहरुले ५५ घन्टा मात्र खर्च गर्दछन्। अर्को चाखलाग्दो कुरा के पनि छ भने एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताहरु बढी समय फोन गर्न र म्यासेज गर्नमा खर्चिन्छन् भने आईफोन प्रयोगकर्ताहरु विभिन्न किसिमका एप्लिकेसनको प्रयोगमा बढी समय खर्चिन्छन्। यस्ता एप्लिकेसनको गुणस्तरीयता र पछिल्लो भर्सनका बारेमा पनि आईफोन प्रयोगकर्ताहरु बढी सजक हुने गरेका छन्। यसको अर्थ के पनि बुझ्न सकिन्छ भने, जति आइफोन प्रयोगकर्ताहरुले एप्लिकेसनको प्रयोगमा पैसा खर्च गर्ने गरेका छन् त्यसको अनुपातमा एन्ड्रोयड प्रयोगकर्ताले आधा मात्रै खर्च गर्ने गरेका छन्। 

४. भारत एन्ड्रोयड फोनको उदीयमान बजार
द रिचेन्ट पत्रिकाको तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने एन्ड्रोयड अपरेटिङ सिस्टम उत्पादन गर्ने कम्पनीहरुलाई भारत उत्कृष्ट बजार सावित हुन सक्छ। भारतमा जुन गतिमा जनसंख्याको वृद्धि भइरहेको छ, सोही अनुपातमा उनीहरुको मोबाइल फोन प्रयोगमा पनि वृद्धि भईरहेको छ। अहिले अवस्थामा भारतको जनसंख्याको केही प्रतिशत मानिसहरुले मात्र स्मार्टफोन प्रयोग गरिरहेका छन भने द्रूत गतिमा बजार आकर्षित भईरहको छ। 

५. विस्तारै लत बन्दैछ फोनको प्रयोग
हाम्रो जीवन स्मार्टफोनको प्रयोग बिना गुजार्न सक्छौँ भनेर अहिलेको अवस्थामा हामी कसैले पनि भन्न सक्दैनौँ। हरेकले आफूभित्र स्मार्टफोनको प्रयोगबाट नयाँ समाज निर्माण गरिरहेका हुन्छन् र त्यसैमा रमाउन पनि थालेका छन्। जुन विस्तारै लतका रुपमा विकास हुँदैछ। ‘द रिचेस्टको तथ्यांकले भन्छ कि औसतमा एक व्यक्तिले एक दिनमा २ हजार ६ सय १७ पटक आफ्नो फोनलाई छोएको हुन्छ। स्मार्टफोनको प्रयोग बिना कुनै प्रयोजनका लागि पनि भइरहेको हुन्छ। जसलाई समयक्रमले नयाँ परिभाषा पनि दिएको छ– ‘केवल टाइम पास’।
-समाचार एजेन्सीहरुको सहयोगमा